ژست گفتگومدار عربستان در برابر ایران

خبرگزاری مهر، سرویس بین الملل -فاطمه صالحی: این روزها مقامات سعودی در حالی دم از آمادگی خود برای رایزنی با ایران و همکاری با این کشور می‌زنند که از سوی دیگر همزمان اتهامات بی پایه و اساسی را علیه تهران و سیاست خارجه آن مطرح می‌سازند. عبدالله المعلمی نماینده عربستان در شورای امنیت تنها طی یک هفته گذشته دو بار از آمادگی کشورش برای همکاری با ایران سخن گفته است. وی به تازگی مدعی شده است: ما آماده‌ایم بر اساس اصل حسن همجواری و عدم مداخله در امور دیگر کشورها با ایران رابطه برقرار کنیم.

المعلمی در عین حال به اتهام زنی علیه ایران پرداخته و گفت که تهدیدات ایران مبنی بر بستن تنگه هرمز باعث می‌شود که شورای امنیت مسئولیت مقابله با این کشور را بر دوش داشته باشد. وی مدعی شد: ما برای بازگرداندن امنیت و ثبات به منطقه تلاش می‌کنیم و رفتار ایران در منطقه با اصول و مبانی در تضاد است و امنیت را مستقیماً تهدید می‌کند.

نماینده عربستان در شورای امنیت طی چند روز گذشته نیز با بیان اینکه کشورش به دنبال جنگ با ایران نیست، از آمادگی برای تعامل دیپلماتیک با تهران خبر داده بود. وی اعلام کرده بود که عربستان خواهان جنگ با ایران چه در یمن و چه در هر جای دیگری نیست. المعلمی حتی مدعی شد که تماس‌هایی با تهران در جریان نشست کنفرانس اسلامی که در مکه در ابتدای ژوئن برگزار شد، برقرار گردید. او توضیحات بیشتری در این خصوص نداد.

عربستان در حالی تلاش می‌کند که در میان افکار عمومی خود را خواهان گفتگو و مذاکره و همکاری با ایران نشان دهد که اتهام زنی‌های این کشور علیه تهران در عین حال نمی‌تواند زمینه مناسبی برای تحقق این همکاری باشد. اگر عربستان حقیقتاً به دنبال همکاری با ایران است چرا دست از اتهام زنی بر نمی‌دارد و از هر واقعه‌ای در منطقه به ویژه خلیج فارس یک پرونده علیه کشورمان می‌سازد؟

همراهی عربستان با ماجراجویی‌های آمریکا در منطقه خلیج فارس که اخیراً شاهد آن بودیم نیز مصداق این مطلب است. پادشاه عربستان به تازگی با اعزام مجدد نظامیان آمریکایی به این کشور بعد از گذشت ۱۶ سال آن هم در شرایطی که آمریکا و هم پیمانانش در منطقه خلیج فارس دست به ماجراجویی‌های ناپخته می‌زنند موافقت کرده است.

در حالی رسانه‌های سعودی مدعی شده‌اند که این تصمیم پادشاه با هدف افزایش سطح همکاری‌های مشترک دفاعی در زمینه امنیت و ثبات منطقه است که به اذعان بسیاری از تحلیلگران سیاسی و بین المللی این اقدام با هدف مواجهه با ایران و کمک گرفتن از آمریکا برای محافظت از امنیت عربستان صورت می‌گیرد. این تصمیم غیر منتظره عربستان واکنش‌های زیادی را به دنبال داشته است به طوری که حمد بن جاسم نخست وزیر سابق قطر نیز آن را به سخره گرفته است.

مقام‌های سعودی در خصوص اقدام انقلابی ایران در توقیف یک نفتکش انگلیسی که قوانین بین المللی را زیر پاگذاشته و از حدود خود در منطقه خلیج فارس تعدی کرده بود نیز موضع خصمانه اتخاذ کردند. عادل الجبیر وزیر مشاور دولت سعودی در امور خارجه در واکنش به توقیف نفتکش انگلیسی از سوی ایران، در حساب کاربری خود در توییتر اعلام کرده بود: هرگونه حمله علیه آزادی دریانوردی نقض قوانین بین‌المللی است. ایران باید درک کند که اقدام‌هایش در رهگیری کشتی‌ها، از جمله آخرین مورد در زمینه کشتی‌های انگلیسی کاملاً غیرقابل پذیرش است. الجبیر نوشت که جامعه جهانی باید اقدام‌هایی را برای جلوگیری از چنین رفتاری انجام دهد.

مسئولان عربستان تلاش می‌کنند تا با ایجاد جو روانی علیه ایران و فضاسازی‌های رسانه‌ای که بیشتر جنبه تبلیغاتی و فرافکنی دارد خود را از زیر بار فشار افکار عمومی که نظر منفی نسبت به سیاستهای عربستان در منطقه داشته خلاص کنند. عربستان در حال حاضر اوضاع خوبی در خصوص حقوق بشر در داخل ندارد و نهادهای حقوق بشری بارها نسبت به این مسأله هشدار داده‌اند. این کشور بیش از ۵ سال است که باتلاق جنگ یمن و تجاوز نظامی به این کشور گرفتار شده و چاره‌ای جز خروج خفت بار از این کشور را ندارد. پرونده ترور جمال خاشقجی، بحران منطقه خلیج فارس و قطع روابط با قطر، رقابت امارات با عربستان در خصوص مسائل منطقه… همه و همه پرونده‌های چالش برانگیزی به شمار می‌رود که ریاض در حال حاضر با آنها رو به رو است.

در هر صورت باید گفت که ادعاهای گاه و بیگاه مقام‌های سعودی در خصوص آمادگی این کشور برای گفتگو با ایران و همکاری‌های منطقه‌ای با تهران چیزی جز بازی تبلیغاتی و جوسازی رسانه‌ای برای انداختن توپ در زمین ایران و فریب افکار عمومی برای خوب جلوه دادن وجهه عربستان که به شدت خدشه دار شده نیست چرا که ریاض به خوبی می‌داند قبل از آنکه عربستان پیشنهاد مذاکره و همکاری را بدهد مقام‌های ایرانی بارها بر آمادگی خود برای گفتگو با عربستان تاکید کرده‌اند و در حال حاضر این عربستان است که باید با تغییر سیاستهای خود بر اساس اصل همزیستی مسالمت آمیز و عدم مداخله در امور کشورهای منطقه جلو بیاید. ریاض می‌پندارد با اتخاذ سیاست یک بام و دو هوا می‌تواند هم از آمادگی برای گفتگو و تعامل سخن بگوید و هم ایران را متهم کند اما باید بداند که این سیاست از دیرباز در جهان رایج بوده و در حال حاضر بیشتر شبیه یک ابزار نخ نما برای فریب افکار عمومی به شمار می‌رود که خریداری ندارد.